فریبا بلوچ
هفته گذشته روز جهانی بهداشت پریود بود و همه ما به هرشکلی که توانستیم تلاش کردیم درباره موضوعی که به یکی از تابوهای اجتماعی بدل شده بیشتر حرف بزنیم.
از ضرورت دسترسی به بهداشت گفتیم و از ابعاد هورمونی و آثار پریود در تغییرات خلق و خو و سلامتِ روان.
اما می‌دانید چه شد؟ یک بار دیگر همه ما زنان بلوچ را فراموش کردیم!
تلاش برای آگاهی‌بخشی درباره پریود در تمام سال‌های گذشته ادامه داشته و چنان مؤثر بوده که امروز حتی در سیستان و بلوچستان هم که ای بسا بافت سنتی‌تری داشته باشد شاهد رشد تابوشکنی درباره پریود هستیم. با این حال هنوز راه طولانی در پیش داریم؛ مخصوصا اگر قرار باشد به زنان بلوچ و ستم مضاعفی که تجربه می‌کنند توجه کنیم.
سیستان و بلوچستان از استان‌هایی است که پایین‌ترین شاخص بهداشتی کشور، بیشترین آمار فقر و کمترین دسترسی به آب آشامیدنی و بهداشتی را دارد.
بسیاری از دخترانِ بلوچ مجبوراند برای به دست آوردن آب مصرفیِ خانواده راه‌های طولانی را طی کنند و همین آب هم آبی است ناسالم که انسان و حیوان آن را به صورت مشترک مصرف می‌کنند؛ تازه اگر دخترانِ حاملِ آب خوش‌شانس باشند و در هوتک‌ها غرق یا طعمه تمساح نشوند و بتوانند با دبه‌های سنگین از آب ناسالمِ بیماری‌زا به خانه برگردند.
بسیاری از زنانِ بلوچ به خاطر استفاده از آب ناسالم – اگر گیرشان بیاید- از انواع بیماری‌های عفونی خاص زنان رنج می‌برند.
تمام هفته گذشته که درباره بهداشتِ پریود سخن می‌گفتیم به زنان بلوچ فکر می‌کردم. در محرومیت از امکانات اولیه زندگی، وقتی که حتی به آب کافی و سالم برای شست‌وشو دسترسی ندارند، وقتی پد و نوار بهداشتی آن قدر گران است که کالای لوکس به شمار می‌رود، وقتی به معایناتِ ادواریِ ضروری برای زنان دسترسی ندارند، وقتی توان پرداخت هزینه‌های مراجعه به پزشک یا معدود مراکز درمانی -اگر اصلا مرکزی در دسترس باشد- را ندارند…
این زنان چه‌گونه ممکن است بتوانند بهداشت بارداری یا شیردهی یا پریود را رعایت کنند؟
این جاست که رنج شهروندِ درجه دوم یا «ناشهروند» بودنِ زنانِ بلوچ بار دیگر رخ می‌نماید. زنانی که دغدغه‌‌شان این است که خود و دخترشان دست‌کم به آب سالم نه آبی که از هوتک به دست می‌آید دسترسی داشته باشند هنوز خیلی با شکستنِ تابوی پریود فاصله دارند.
این زنان هنوز درگیر تأمینِ آب نوشیدنیِ سالم یا آبِ غیربیماری‌زا برای شست‌وشو هستند.
این زنان به شمارش قطره قطره‌های آب نشسته و در حسرت دسترسی به آب سالم برای طی کردنِ دوران پریود با سلامت و بهداشت می‌سوزند؛ زنان بلوچ، وارثانِ ستمِ مضاعف.
