فشار جنبشهای اجتماعی و گسترش نفرت و نارضایتی از رژیم جمهوری اسلامی، سرانجام خامنهای را ناچار کرد که پروسه خالصسازی حاکمیت را در نیمه راه متوقف کند. خامنهای که بطور جدی دستاندرکار شکل دادن به رهبری آینده رژیم اسلامی است، اکنون با یک مزاحم سرسخت که به یک تشکیلات شبه فاشیستی و مذهبی تندرو هم متکی است، روبرو است. این جریان نیز خود را برای بدست گرفتن قدرت بعد از خامنهای آماده میکند. خامنهای که از یک سو در تداوم خیزش انقلابی (زن ،زندگی، آزادی) خطر خیزشهای بنیانکن مردمی را در پشت گوش خود احساس کرده است، همزمان با رقبای سرسختی هم در پروسه جانشینی روبرو است. دیدن نشانههای چنین خطری از هر دو سو بود که خامنهای را وادار کرد به اصلاحطلبان حکومتی پناه ببرد و با استفاده ابزاری از آنها در یک آرامش نسبی قضیه جانشینی خود را فیصله دهد. اما جریان افراطی مذهبی موسوم به «پایداری» که رهبری ایدئولوژیک آنرا آخوند سید محمد مهدی میرباقری عضو مجلس خبرگان در پشت صحنه بر عهده دارد و سعید جلیلی چهره سیاسی جلو صحنه آن است به مانعی بر سر راه اجرای نقشه خامنهای تبدیل شدهاند. این جریان حملات خود را به مسعود پزشکیان رئیسجمهور منتصب خامنهای مستقیم و از روبرو و حمله به خامنهای را غیرمستقیم و از پهلو آغاز کرده است.
دار و دسته جلیلی و میرباقری که در واقع پسمانده جریان فوق ارتجاعی «حجیتیه» هستند، در جریان انتخابات مهندسی شده اخیر سرشان بیکلاه ماند. این جریان هم با اصولگرایان به اصطلاح معتدل و شخص مشهور آن، محمد باقر قالیباف در افتاده است و هم با پزشکیان، منتخب خامنهای و دست راست او، یعنی ظریف. در این رابطه جمعی از نمازگزاران در نماز روز جمعه ۲۹ تیرماه شعارهایی علیه ظریف، از نزدیکترین مشاوران پزشکیان سر دادند. محمدعلی ابطحی، رئیس وقت دفتر ریاستجمهوری در دوران محمد خاتمی خطاب به امام جمعه تهران نوشت: «آنچه که در روز جمعه رویداد، تاثیر نفرتپراکنی در خطبههای شما بود».
عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاحطلب، نحوه شعار دادن علیه ظریف در نماز جمعه را ناشی از باخت عدهای توصیف کرد که از رانت بیبهره شدهاند. پیام برازجانی، دستیار سابق وزیر کار کابینه روحانی نوشت که نمازگزاران به امام جمعه زمینخوار و اختلاسگران سه و نیم میلیارد دلاری چای دبش کاری ندارند، اما علیه کسی که هنوز نیامده شعار “برو گمشو” سر میدهند.
در ادامه این کشمکشها دو روز بعد، یعنی روزیکشنبه ۳۱ تیر در مجلس شورای اسلامی مهدی کوچکزاده در نطق پیش از دستور خطاب به رئیس جمهور منتصب گفت: «او در حالی از وحدت دم میزند که عامل تفرقه، یعنی ظریف، را همه کاره خود کرده است». تداوم این رودرروئیها در شرایطی است که خامنهای یک روز قبل، یعنی صبح شنبه ۳۰ تیرماه، از نمایندگان مجلس خواسته بود که با دولت پزشکیان حداکثر همکاری را داشته باشند.
رسانههای اصلاحطلبان دولتی هم جناح رقیب را مورد حملاتی تند قرار دادند. روزنامه اعتماد در همان روز ۳۰ تیرماه نوشت: «سیصد نماينده در مجلس هستند، در عين حال که قدرت كامل دارند، هيچ مسووليتی را متوجه خود نمیدانند. مشكل اين مجلس و قبلیها اين است كه محصول رقابت آزاد و منصفانه نيستند. آنان محصول حذف ديگران از صحنه انتخابات هستند».
رسانههای نزدیک به باند قالیباف نیز به نوبت خود بر آتش اختلافات میدمند. برای مثال روزنامه جوان، وابسته به سپاه، نوشت ظریف، وزیر امور خارجه پیشین در مذاکرات برجام از منافع آمریکا دفاع کرده است.
ظریف در روز ۳۱ تیرماه در فرهنگسرای اندیشه طی سخنانی به مخالفین خود جواب داد. او مخالفین را طرفداران سیاست «تهدید محور» و پزشکیان را حامی سیاست «فرصت محور خواند». اوگفت که «همه ما اشتباه کردهایم»، ولی روشن نکرد اشتباهات چی بودهاند.
طبعاً وزیر امور خارجه پیشین هیچ اشارهای به این واقعیت نکرد که جمهوری از بنیان یک پروژه بورژوازی ایران و امپریالیستهای غربی برای مقابله با انقلاب ایران و کارگران، زنان، جوانان و مردم ازادیخواه بوده است. نمیتوان از این نماینده بورژوازی توقع داشت که به خاک سیاه نشاندن مردم ایران در کشوری ثروتمند را اشتباه بداند؛ عزادار کردن هزاران مادر دادخواه را اشتباه بداند؛ ویران کردن محیطزیست را اشتباه بداند؛ به اسارت کشاندن زنان را اشتباه بداند، به خرافه تبدیل کردن علوم انسانی و آموزش و کشتن استعدادهای میلیونها جوان دختر و پسر را اشتباه بداند. او و سخنران بعد از او، یعنی عباس عبدی میدان ندادن به بخش خصوصی و خصومت با دولت آمریکا را اشتباه کلیدی رژیم میدانند.
جنگی که در بالا درگرفته جنگی جدی و طبقاتی است. به همین جهت است که سخنان وحدتطلبانه خامنهای همیشه چون کف صابون بر دریای مواج بیاثر مانده وحدت بخش نبوده است که هیچ، بلکه عامل تفرقه بیشتر نیز میشود. مبارزات رو به گسترش کارگران، زنان، دادخواهان، بازنشستگان، جوانان، فعالان محیطزیست و در یک کلام آزادیخواهان مخالف ستم و استثمار بر متن جنگ جناحهای افتاده در دام ابر بحرانها کلیت رژیم اسلامی را هدف قرار داده است. مردم پیروز بعد از رژیم اسلامی نظامی را پایهریزی خواهند کرد که انسانها در آن با اتکا به آخرین دستاوردهای علوم انسانی و فنآوری و همکاری همه انسانهای آزاده و آزاداندیش در جهان خود و جامعهشان از خصومتها رها خواهند کرد.