چهار سال از مرگ مشکوک کریمه بلوچ، فعال حقوق‌بشر و رهبر مبارزات بلوچ‌ها می‌گذرد. این زن شجاع که زندگی‌اش را وقف مبارزه برای عدالت و رفع تبعیض کرد، الهام‌بخش هزاران زن بلوچ در پاکستان و ایران شد و مسیر تازه‌ای برای مشارکت زنان در جنبش‌های سیاسی و اجتماعی گشود.
کریمه بلوچ، متولد ۱۹۸۸ در منطقه تمپ یکی از مناطق فقیرنشین بلوچستان پاکستان، از دل جامعه‌ای برخاست که با محرومیت، فقر و سرکوب سیستماتیک مواجه بود. او از کودکی ناظر نابرابری‌ها و بی‌عدالتی‌هایی بود که مردم بلوچ، به‌ویژه زنان این منطقه، با آن دست‌وپنجه نرم می‌کردند. همین تجربه‌ها، روحیه‌ای استوار در او ایجاد کرد و راه مبارزه را برایش روشن ساخت.
کریمه به عنوان اولین زنی که ریاست سازمان دانشجویان بلوچ (BSO) را بر عهده گرفت، به یک نماد در جامعه مردسالار بلوچستان تبدیل شد. او نه‌تنها صدای مردم بلوچ، بل‌که صدای زنان خاموش این جامعه نیز بود. حضور او در رأس یکی از بزرگترین جنبش‌های دانشجویی، این پیام را به زنان بلوچ در پاکستان و ایران داد که مشارکت آن‌ها در سیاست و جامعه نه تنها ممکن، بل‌که ضروری است. کریمه بارها تاکید می‌کرد که زنان بلوچ، به‌عنوان نیمی از جامعه، باید در پیشبرد اهداف برابری‌خواهانه و استقلال‌طلبانه نقش فعال داشته باشند. او با برگزاری جلسات آگاهی‌بخشی و مشارکت در رویدادهای مختلف، نشان داد که زنان می‌توانند در سخت‌ترین شرایط، رهبران تغییر باشند. یکی از جنبه‌های برجسته نقش کریمه، ارتقای جایگاه زنان در جنبش ملی بلوچستان بود. او معتقد بود که زنان بلوچ باید در تمام مراحل مبارزه ملی مشارکت داشته باشند. تحت رهبری او، بسیاری از زنان بلوچ وارد عرصه‌های اجتماعی و سیاسی شدند و نقش موثری در پیشبرد اهداف جنبش ایفا کردند. کریمه با حضور در نقش‌های کلیدی، به زنان بلوچ نشان داد که مشارکت در جنبش‌های ملی تنها مختص مردان نیست. او الگویی شد برای زنانی که خواهان تغییر و دستیابی به حقوق خود بودند.
محبوبیت کریمه بلوچ فراتر از مرزهای پاکستان گسترش یافت. پیام‌ها و فعالیت‌های او، زنان بلوچ ایران را نیز تحت تاثیر قرار داد. او در سخنرانی‌هایش به نقش تاریخی زنان بلوچ در مقاومت‌های گذشته اشاره می‌کرد و با زنده کردن این میراث، زنان بلوچ را به بازپس‌گیری نقش‌های اجتماعی و سیاسی‌شان تشویق می‌کرد. در مناطقی از بلوچستان ایران، بسیاری از زنان به واسطه الگوی کریمه، به فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی روی آوردند. او نشان داد که حتی در جوامعی با محدودیت‌های شدید، زنان می‌توانند پیشگام مبارزه برای آزادی و برابری باشند.
فعالیت‌های کریمه، او را هدف مستقیم تهدیدهای امنیتی در پاکستان قرار داد. او بارها تهدید به مرگ شد و حتی خانواده‌اش نیز از آزارهای دستگاه‌های امنیتی در امان نماندند. این شرایط او را مجبور کرد در سال ۲۰۱۶ به کانادا مهاجرت کند، اما تبعید هرگز او را از ادامه مبارزه بازنداشت. کریمه در کانادا، به سخنگوی بین‌المللی حقوق مردم بلوچ تبدیل شد. او از طریق کنفرانس‌ها و رسانه‌ها، هم‌چنان صدای مظلومیت بلوچ‌ها و به‌ویژه زنان این جامعه بود.
نهایتاً بیست‌و‌یکم دسامبر ۲۰۲۲، جسد کریمه بلوچ در نزدیکی یک دریاچه در تورنتو پیدا شد. مرگ او که به‌عنوان غرق‌شدگی اعلام شد، واکنش‌های گسترده‌ای را در سطح بین‌المللی برانگیخت. خانواده و دوستانش این حادثه را یک ترور سیاسی قلمداد کردند. مرگ او نه‌تنها مردم بلوچ، بل‌که جامعه بین‌المللی را در شوک فرو برد. بسیاری از زنان بلوچ، این حادثه را نه پایان کریمه، بل‌که آغاز تقویت روحیه مبارزاتی خود دانستند.
کریمه بلوچ امروز برای زنان بلوچ در پاکستان و ایران، نماد شجاعت و ایستادگی است. او نشان داد که زنان می‌توانند سدهای سنتی و سرکوب‌های سیاسی را بشکنند و مسیر تاریخ را تغییر دهند. فعالیت‌های او، هزاران زن بلوچ را به تفکر، تلاش و مشارکت اجتماعی واداشت. یاد و راه او هم‌چنان الهام‌بخش نسل‌های آینده خواهد بود. کریمه، نه‌تنها یک فعال حقوق زنان و حقوق‌بشر، بل‌که یک قهرمان برای زنان بلوچ است که با شجاعت خود، جایگاه آن‌ها را در مبارزات آزادی‌خواهانه و برابری‌طلبانه تثبیت کرد.
