دوسال از قتل حکومتی ژینا امینی به دست نیروهای پلیس امنیت اخلاقی رژیم و شروع جنبش انقلابی ژینا با شعار “ژن ژیان ئازادی” گذشت. جنبشی که نه تنها سراسر ایران را با خود همراه کرد بلکه در بسیاری از کشورهای بزرگ دنیا شعارش طنین انداز شد. جنبشی که روز به روز در سطح خیابان و شهر و حتی در زندان‌ها جسارت و ازخودگذشتگی را تکثیر می‌کند. جنبشی که زنان بعد از سال‌ها خفقان رژیم جمهوری اسلامی یکبار دیگر صدایشان را به تمام جهان رساندند. طی دو سال بارها شاهد جان‌فدایی و حضور جسورانه مردم علل الخصوص زنان در سطوح مختلف این جنبش بودیم. جنبش سراسریی که از کوردستان آغاز و در کوردستان همچنان زنده است. حتی اگر نگاهی نه عمیق بلکه سطحی به سیر وقوع رخدادها در جریان این جنبش بیاندازیم، به سهولت ویژه بودن کوردستان به‌عنوان قلب تپنده این جنبش و ترس رژیم از این سرزمین محصور در جغرافیای سیاسی ایران را مشاهده می‌کنیم. اشباع کردن کوردستان از نیروهای سرکوبگر، بازداشت و صدور احکام سنگین برای فعالین مدنی و متوسل شدن به خدعه رفرم و سعی در همرنگ کردن بخش ناتوان حاکمیت یا همان دولت با ملت کورد از طریق انتصاب «مسعود پزشکیان» جهت پوشش و محجوب کردن واقعیت مطالبات این ملت، شاهدی بر این واقعیت است.
دولت پزشکیان با شعارهای پوپولیستی در حالی توسط حاکمیت برای به بیراهه بردن خواست‌های ملت‌های تحت ستم ایران، از جمله ملت کورد انتخاب شد که در بطن جامعه سیاسی ایران، همچنان خفقان، بازداشت، صدور احکام سنگین از جمله اعدام، یک واقعیت بدون تغییر بوده است. پوششی که رژیم از آن برای به تعویق انداختن انقلاب و تمدید دیکتاتوری خود از طریق انتخاب افراد بومی وابسته حکومتی و سعی در نشان دادن ایجاد یک دولت مشارکتی با حضور آنچه رژیم اقلیت‌های اتنیکی می‌نامد، به پیش می‌برد.
در کوردستان اما مردم با نگاهی متفاوت‌تر به این رخدادها می‌نگرند. آن‌ها تلاش ملتمسانه رژیم را قدرت خود و عجز ویاوه‌گویی آن‌ها در کنترل و سرکوب این جنبش را، قدرت جنبش می‌دانند.
نمی‌توان حضور مداوم پرستاران، بازنشستگان و کارگران در خیابان با شعار «تنها کف خیابون به دست میاد حقمون» را مستقل از جنبش ژینا بررسی کرد. هرچند حضور صنفی مردم در خیابان برای پیگیری مطالباتشان سوابقی در سال‌های قبل از خیزش “ژن ژیان ئازادی” دارد، اما نمایش صلابت اتحاد و قدرت مردم مطالبه‌گر در این جنبش، تاثیر فراوانی بر تمامی تجمع‌ها و حضورهای مردمی بعد از خود گذاشت. توجه به این نکته ضروری است که این جنبش یک جنبش رادیکال با خواست تغییر نه تنها در سطح حاکمیت، بلکه تغییر در بنیاد سیستم و تفکرات ارتجاعی چه در سطح اقلیت حاکم و چه در سطح عام جامعه است. تصمیم به تغییر بنیادی در این سطوح نه تنها با داشتن یک توهم گذرا امکان‌پذیر نیست بلکه تنها در شکل‌گیری یک حرکت توده‌ای از لایه‌های زیرین جامعه محقق می‌شود. ویژگی که جنبش ژینا آن را دارد.
یکی دیگر از ویژگی‌های این جنبش تداومؚ تاکنونی آن است که آن نیز نشانگر قدرت این جنبش است، هرچند نباید این ویژگی را تنها و صرفا در زادگاه این جنبش جُست، اما بی‌شک یکی از مهمترین و اصلی‌ترین دلایل این قدرت، محل شکل‌گیری این جنبش یا همان کوردستان است.
کوردستان که حداقل در نیم قرن گذشته خاستگاه جنبش‌های مختلف آزادیخواهی، در چهارچوب ایدوئولوژی‌های مختلف بوده است، یک نیروی بالقوه است برای رهبری کردن جنبش‌های آزادیخواهانه. جامعه کوردستان یک جامعه مبارز است که در طول سالیان مختلف، آگاهی و تجربیات مبارزاتی بسیاری را کسب کرده و با تاکتیک‌های مختلف مبارزه آشنا و از آن بهره می‌برد. این را می‌توان در آخرین برگزاری موفق «اعتصاب عمومی» مردم کوردستان در سالروز جانباختن ژینا امینی در روز یکشنبه ۲۵ شهریورماه ۱۴۰۳ دید. اعتصابی که نشان داد این جنبش در لایه‌ها و گسل‌های جامعه کوردستان زنده است و هر آن امکان ایجاد یک زلزله بنیاد افکن را دارد.
یکی دیگر از نکاتی که باید آن را با اهمیت خاصی دنبال کرد، مسئله‌ی وجود احزاب مختلف در جامعه کوردستان است. احزابی که قطعا نقش مهم و اساسی در سازماندهی و جهت دادن این جنبش ایفا کردند. همین امر یکی از دلایلی بود که رژیم از همان ابتدای خیزش “ژن ژیان ئازادی” سعی در بردن مبارزات مردمی به سمت قیام مسلحانه زودرس و ایجاد بلوک‌بندی ایرانی – تجزیه‌طلب و به خاک و خون کشیدن جامعه کوردستان و گرفتن انتقام از احزاب کورد کرد.
در همین راستا صبح روز ٢٨ سپتامبر ۲۰۲۲، نیروهای سپاه تروریستی قدس جمهوری اسلامی، اقدام به حمله هوایی با استفاده از موشک‌های زمین به زمین و پهبادهای انتحاری به مقر و اردوگاه‌های احزاب کوردستانی کرد. در این حمله سپاه پاسداران اردوگاه‌های حزب کومه‌له کردستان ایران و کومه‌له زحمتکشان کردستان ایران را در زرگویزله (سلیمانیه)، حزب دمکرات کردستان ایران را در کویسنجق و حزب آزاد کردستان (پاک) را در آلتون‌کپری مورد اصابت قرار داد.
در این حمله حداقل سیزده تن از جمله مادر و نوزاد تازه متولد شده جان خود را از دست دادند و ۵۸ نفر نیز مجروح شدند.
پس از این حوادث نیز رژیم به دنبال نمایش اقتدار پوشالی خود از طریق دیپلماسی منطقه‌ای و ایجاد جو ناامیدی بر جامعه کوردستان بود. انجام توافقنامه امنیتی تهران و بغداد و تلاش برای انتقال بخشی از نیروهای اپوزسیون کورد از طریق حکومت مرکزی عراق و نیروهای امنیتی. تلاشی که در آستانه سالگرد ژینا امینی تسریع شد، اما در روز یکشنبه بیست و پنجم شهریورماه توسط مردم کوردستان، جوابی دندان‌شکن گرفت. با تمام این اوصاف که نگارنده در بالا ذکر کرده ما باید خیزش انقلابی ژینا را نه یک خیزش تمام شده که صرفا محدود به برگزاری سالگرد و یادواره‌ها است بنگریم بلکه آن را یک رخداد منحصربه فرد با دست‌آوردهای شگرف در آینده مبارزاتی کوردستان و ایران نگریست. جنبشی که نه فقط بر جغرافیای ایران بلکه بر منطقه و جهان تاثیر گذاشته و خواهد گذاشت.
کانی کرم‌پور – روزنامه‌نگار و فعال حقوق زنان
