
ایجاد پیوندهای رفاقت و دوستی بین کارگران از طریق ایجاد محافل و تشکلهای مختلف، حتی آن دسته از تشکلهایی که مستقیماً تشکل مبارزاتی نیستند، برای کارگران از اهمیت زیادی برخوردار است. چون کارگران در این تشکلهای ابتدایی اولین درسها و فنون تشکلیابی و چگونگی متشکل شدن را میآموزند، روحیه تشکل پذیری در آنها تقویت میگردد و برای متشکل شدن در تشکلهای وسیعتر و پیچیدهتر آماده میگردند. متشکل کردن کارگران در عرصهها و سطوح گوناگون روحیه رفاقت را در بین کارگران تقویت میکند، همبستگی طبقاتیشان را در مقابل کارفرمایان و سرمایهداران تحکیم مینماید و زمینه مناسبتری را برای بردن آگاهی طبقاتی به میان کارگران فراهم میکند. صندوقهای همبستگی یکی از این نوع تشکلهای تودهای کارگران است. رهبران و پیشروان جنبش کارگری بویژه لازم است ایجاد صندوقهای تعاونی کارگری و متشکل کردن کارگران حول آن را یکی از عرصههای فعالیت خود تلقی نمایند. باید تلاش کرد که ایجاد صندوقهای کارگری به یک سنت پایدار در میان کارگران تبدیل گردد.
در جامعه سرمایهداری، اوضاع ناامن اقتصادی و مشکلات مالی و معیشتی همواره گریبانگیر کارگران است که تخفیف این مشکلات تنها با مبارزه متشکل و رهایی کامل از آن، تنها با نابودی نظام سرمایهداری و برقراری سوسیالیسم امکانپذیر است. در ایران تشدید بحران اقتصادی و فقر و فلاکت اقتصادی و سرکوبگریهای جمهوری اسلامی شرایط دشوارتری را به کارگران تحمیل کرده است. هنگامی که کارگران در اعتراض و مبارزه علیه همین وضعیت دست به اعتصاب زنند، تنگنا و مشکلات مالیشان به عنوان یک اهرم فشار برای مجبور کردن آنها جهت پایان دادن به اعتصاب عمل میکند، خانواده کارگرانی که در این مبارزه دستگیر میگردند، به شدت در مضیقه مالی قرار میگیرند. همین مشکلات در مواقعی که کارگران با حوادث غیرمنتظره و ناگهانی روبرو میگردند در مقابلشان قد علم میکنند. در چنین شرایطی کارگران باید به کمک یکدیگر شتافته و همدیگر را یاری دهند و فراتر از آن کمکرسانی مالی به یکدیگر را از طریق ایجاد صندوقهای مالی کارگری سازماندهی کنند.
این صندوقهای مالی میتواند به همت و با تلاش و پیگیری خود کارگران تشکیل شود، توسط خود آنها اداره شود، مسئولین این صندوقها با دخالت مستقیم اعضاء صندوق انتخاب گردند، همه کارگران بتوانند در آن عضو شوند. این صندوقها مستقل از مدیریت، کارفرما و نهادهای دولتی هستند و موجودی این صندوقها از طریق جمعآوری حق عضویت اعضا تأمین میشود. این صندوقها به طور عادی و مطابق نوبت به اعضای خود وام میدهند و در موقع پیش آمد حوادث غیر منتظره و ناگهانی نظیر بیماری و سوانح محیطکار یا دستگیری در جریان اعتصاب بلافاصله وام ضروری به آنها میدهد. اینکه وام ضروری به چه مواردی تعلق میگیرد و میزان این وامها چقدر است، وامها چگونه و در چه اقساطی بازپرداخت میشود و نحوه اداره صندوق چگونه است در اساسنامه صندوق تعریف میشوند و منعکس میگردد.
صندوقهای کارگری علنی باید نیازهای مالی اعضا را در محدوده امکانات و مقررات خود تأمین کند و اصولا علت پایهای عضویت تودههای کارگران در این صندوقها همین است. تودههای کارگر از طریق عضویت در این صندوقها میتوانند مشکلات خود را از طریق تعاونی و تشریک مساعی با هم طبقهایهای خود حل نمایند. کارگران می.آموزند مشکلاتی که رفع آنها از عهده تک.تک کارگران، هنگامیکه به تنهایی با آن دست و پنجه نرم میکنند، بر نمیآیند، در دل یک اتحاد و همبستگی میتوانند بر این مشکلات غلبه کنند. ایجاد این صندوق علنی میتواند منجر به تقویت روحیه تشکلپذیری در بین کارگران گردد و موازین دموکراتیک اداره یک تشکل را به کارگران بیاموزند و اینها در گروه فعالیت پیگیر کارگران پیشرو و مبارز در این صندوقها است. فعالین پیشرو جنبش کارگری باید با فعالیت خود در میان اعضای این صندوقها، روحیه تشکلپذیری، همبستگی طبقاتی و مایه گذشتن از منافع فردی در مقابل منافع جمع را در بین اعضای آن تقویت نمایند. باید به امر آموزش کارگران یاری رسانند؛ بطوریکه کارگران با عضویت در این صندوقها که نوعی از یک تشکل ساده است بیاموزند که چگونه باید در تعیین سیاست، سرنوشت و اداره یک تشکل شرکت و دخالت نمایند، با مقولاتی نظیر اساسنامه، موازین عضویت، حقوق اعضاء، تقسیم کار، جایگاه مجمع عمومی و غیره آشنا گردند، با حضور فعال در مجمع عمومی در تعیین سرنوشت تشکل دخیل شوند، از مسئولین حسابرسی کنند و خود مسئولیت بپذیرند.
منابع مالی این صندوقهای کارگری میتواند و باید مستقیماً در جهت کمک به رفع مشکلات مالی کارگران و در جهت خدمت به مبارزات کارگران و جنبش طبقه کارگر علیالعموم به مصرف برسد. بطور مثال به خانوادههای کارگران زندانی، به صندوق اعتصاب کارخانه خود و دیگر کارخانجات کمک مالی کنند.
اما باید توجه نمود که رژیم اسلامی در مقابل ایجاد همین صندوقها توسط کارگران به اشکال گوناگون سنگاندازی میکند. آنجاییکه این صندوقها به همت و با پیگیری خود کارگران و برخلاف اراده و میل رژیم اسلامی تشکیل شده است، رژیم اسلامی تلاش میکند تا از طریق عوامل خود مانع فعالیتهای صندوق شود. بنابراین از یک طرف فقدان آگاهی اعضای این صندوقها در ارتقاء اهداف این صندوقها در راه کمک به مبارزات طبقه کارگر و از طرف دیگر فشارهای رژیم اسلامی به صندوقها مانعی در راه تحول صندوقهای کارگری است. این موانع باید با فعالیت و تلاش پیشروان جنبش کارگری در جهت ارتقای آگاهی اعضای این صندوقها، با تلاش برای بسیج هر چه بیشتر کارگران برای عضویت در این صندوقها و تبدیل کردن ایجاد این صندوقها به یک سنت پایدار در میان طبقه کارگر، رفع گردد. در شرایط کنونی و با در نظر گرفتن توازن قوای موجود میان رژیم اسلامی و جنبش کارگری و همچنین با توجه به کاردانی و تجارب فعالین و پیشروان کارگری در امر پیشبرد فعالیت علنی این امکان وجود دارد که صندوقهای همبستگی کارگری را به صورت علنی تشکیل داد و آن را عملاً به رژیم تحمیل کرد.