فردا پنجشنبه دهم اکتبر روز جهانی مبارزه برای لغو حکم اعدام در جهان است. در حالیکه هر روز بر شمار کشورهایی که در آنها مجازات اعدام لغو شده است افزوده میگردد، در ایران تحت حاکمیت رژیم اسلامی برعکس، شمار اعدامها افزایش مییابند. به طوری که در یک سال گذشته دستکم ۸۱۱ مورد حکم اعدام در ایران اجرا شده است و رژیم ایران مثل سالهای قبل صدرنشین اعدام در جهان بود. در سالهای اخیر استفاده از مجازات اعدام به شکلی نگرانکننده شدت یافته است، بهطوریکه در سال ۲۰۲۳، ایران ۷۵ درصد از کل اعدامهای ثبتشده جهانی را به خود اختصاص داده است. تنها در ماه اوت سال جاری دستکم ۹۷ اعدام در ایران گزارش شده است که ۴۵ مورد از آنها به جرایم مرتبط با مواد مخدر مربوط میشود.در حالیکه در قوانین بینالمللی از «جدیترین جرایم» محسوب نمیشوند. همچنین در سال جاری در ایران بالاترین شمار اعدام زنان در دهه گذشته ثبت شده و ۲۳ زن اعدام شدهاند.
در میان اسامی اعدامشدگان، کودکانی وجود دارند کە در زمان ارتکاب جرم سن آنان کمتر از ١٨ سال بودە است. در میان تمام کشورهایی کە احکام ظالمانە اعدام در آنها هنوز وجود دارد، جمهوری اسلامی تنها حکومتی بودە کە در سال گذشتە اعدام “کودکان مجرم” را انجام دادە است. بە گفتە “سازمان عفو بینالملل” از سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۱۸، مجموعاً ۱۳۸ مورد اعدام “کودک مجرم” در سراسر جهان ثبت شدە است. از این ۱۳۸ مورد، ۹۳ حکم اعدام “کودکان مجرم” در ایران اجرا شده است. طبق گزارش این سازمان، ایران بزرگترین مجری اعدام “کودک مجرم” در ۳۰ سال گذشته بوده است.
گزارشها و آمارهای نهادهای حقوق بشری از اقدام سازمان یافتە دولت در اعدام شهروندان در ایران توسط حکومت اسلامی در شرایطی منتشر شدە کە طی یک سال گذشته کارزار اعتراضی و مردمی، در داخل و خارج کشور علیە این جنایت دولتی بارها شکل گرفتە است. مبارزه برای لغو صدور احکام اعدام روز به روز همهگیرتر میشود. صدها زندانی شجاع در بیش از ۲۲ زندان در سراسر ایران کمپین «سه شنبههای نه به اعدام» که اکنون وارد ۳۷مین هفته خود شده است را به راه انداختهاند. آنها هر هفته در این روز دست به اعتصاب غذا میزنند. آوازه شجاعت و پیگیری این زندانیان سیاسی مبارز، انعکاس جهانی یافته است. هدف این کارزار، اعتراض به مجازات اعدام و مخالفت با آن به عنوان مجازاتی غیرانسانی و جبرانناپذیر، بدون توجه به نوع اتهام یا انگیزهها و اعتقادات محکومین به اعدام و درخواست لغو این مجازات است. روز سهشنبه هفدهم مهرماه ۱۴۰۳، زندانیان اعتصابی کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» در ۲۲ زندان ایران در بیانیهای بهمناسبت روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام نوشتند: در آستانه «روز جهانی علیه اعدام» که از سوی مجمع عمومی سازمان ملل اعلام شده است، شاهد شدیدترین خشونتها از سوی حکومت قرون وسطایی هستیم که زندانیان را در ملاء عام اعدام میکند و در رتبه نخست اعدام در جهان است. به طوری که از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا کنون قریب به ۴۵۰ تن را اعدام کرده است. کارزار گستردە در شبکەهای اجتماعی با هشتگ “اعدام نکنید” با حمایت میلیونها تن روبرو شد. دهها تجمع مختلف در جلو زندانها و صدها اعتراض در خارج کشور در مخالفت با اجرای اعدام زندانیان برگزار شد. در همین سال میزان بخشش خانوادەهای داغدار کە عزیزان خود را از دست دادە بودند و ترجیح دادند قاتل را ببخشند، تا قانون ضدانسانی قصاص که رژیم از آن حمایت میکند، به اجرا در نیاید، بە طرز قابل چشمگیری افزایش یافتە است. در کوردستان و درشهرهای سنندج و سقز این سنت انسانی از نقاط دیگر ایران چشمگیرتر بوده است.
اعدام در ایران همزاد باجمهوری اسلامی متولد شد. این رژیم مجازات اعدام را بعنوان خشونتی آگاهانه و سازمانیافته برای نابودی مخالفین سیاسی، ناراضیان اجتماعی و قربانیان همین نطام ظالمانه سرمایهداری بکارگرفته است. مجازات اعدام از همان آغاز به قدرت رسیدن جمهوریاسلامی تاکنون یکی از پایههای حاکمیت رژیم جمهوری اسلامی برای مرعوب کردن مردم بوده است. این جنایت ابتدا با اعدام سران رژیم سلطنتی کە بازداشت و در زندانهای رژیم اسلامی تازە بە قدرت رسیدە محبوس بودند، آغاز شد، اما بلافاصلە بە اعدام مبارزین و مخالفین رژیم بە وسعت ایران گسترش یافت. بازداشت مجدد و سپس اعدام دهها چهرە برجستە زندانی در زندانهای ساواک کە بە همت قیام مردم آزاد شدە بودند، از بهار سال ۱۳۵۸ آغازگردید. ابتدا اعضای رژیم پیشین را دستهدسته به جوخه اعدام سپردند.
اعدام مبارزین و رهبران مردم ترکمنصحرا در جریان اعتراضات بهار ١٣۵۸، اعدام فرزندان دلیر مردم کوردستان بعد از فرمان جهاد خمینی در ٢٨ مرداد در شهرهای مختلف کوردستان توسط خلخالی جلاد و با حکم حکومتی و شرعی خمینی، اعدام زنان، دانشجویان، کارگران و روشنفکران متعهد و معترض بە نظام اسلامی در گوشە و کنار ایران، کارنامە فاشیسم اسلامی تازە بە قدرت رسیدە در ایران است.
با اعدامهای جمعی و کشتارهای خیابانی و شکنجههای وحشیانه در زندانها در سالهای نخست دهه شصت، حکومت اسلامی، انقلاب ایران را که با هدف آزادی و زندگی بهتر برپا شده بود، به شکست کشاند. کشتارها در جریان قتل عام هزاران زندانی، که بدنبال شکست اهداف جمهوری اسلامی در جنگ ۸ ساله ایران و عراق، انجام گرفت، به اوج خود رسید و در فاصله دو ماه جان هزاران زندانی را گرفت.
این واقعیت است کە سران جمهوری اسلامی در طول بیش از ۴۵ سال حاکمیت سرکوبگرانە خود از مجازات دولتی مرگ برای ایجاد ترس و هراسافکنی در میان مردم استفاده کردەاند، تا قدرت مطلقە خود را حفظ کنند. اما با همه اینها آتش زیر خاکستر تنفر مردم از رژیم سرکوبگر طی این سالها خاموشی نداشت و شعلههای مبارزه و مقاومت از هر سو زبانه کشید.
سران رژیم جمهوری اسلامی برای به انحراف کشاندن افکار عمومی از توجه به ریشههای مصائب و نابسامانیهای اجتماعی، از طریق بلندگوهای تبلیغاتی خود مجازات اعدام را بعنوان راه مقابله با این نابسامانیها و عکسالعملی قاطع در برابر این معضلات اجتماعی جار میزنند. میگویند که اگر اعدام نباشد بزهکاران اجتماعی تشویق میشوند و امنیت جامعه را به مخاطره میاندازند. اما این چه جامعهای است که برای دفاع از خود به جلاد نیاز داشته باشد.