طی بیش از چهار دهه مبارزه و مقاومت در کردستان، سنتهای پیشرو ارزندەای در این جامعه تثبیت شده است. یکی از این سنتها برگزاری مراسم روز جهانی كارگر است.
طی بیش از چهار دهه مبارزه و مقاومت در کردستان، سنتهای پیشرو ارزندەای در این جامعه تثبیت شده است. یکی از این سنتها برگزاری مراسم روز جهانی كارگر است. این سنت در دشوارترین روزهای حاکمیت جمهوری اسلامی و حتی در شرایطی که جنگ ارتجاعی ایران و عراق همه عرصههای زندگی در این جامعه را تحت تاثیر قرار داده بود زیر فشار سر نیزه دشمن پاس داشته شده است. در این راه جانبازیها شده است، زندان، شکنجه و تبعید از سر گذرانده شده است، بیکار شدن و اخراج تحمل شده است، اما پرچم اول ماه در کردستان بر زمین نیفتاده است. رژیم ضد کارگر جمهوری اسلامی در این راه تا اعدام کارگران رزمندەای چون “جمال چراغ ویسی” و “عبدالله بیوسه” پیش رفت، اما راه به جائی نبرد. این پایداری و استقامت، رژیم را ناچار کرده است که تعطیلی این روز را برسمیت بشناسد. اگر چه برای جلوگیری از برگزاری مراسم مستقل کارگری مراسم دولتی به راه میاندازد، اما در کردستان به عنوان یک سنت جا افتاده اینگونه مراسمهای دولتی از جانب توده کارگران بایکوت میشود.
11 اردیبهشت سال 1358 در شرایطی که هنوز سلطه رژیم اسلامی بر کردستان برقرار نشده بود در همه شهرهای کردستان روز جهانی کارگر با شکوه تمام گرامی داشته شد. در این روز در شهر مهاباد راهپیمائی باشکوهی با شرکت هزاران نفر برگزار شد که نمایشی بود از قدرت کارگران و مردم زحمتکش در این شهر.
در سال 1362 در فضایی کاملا نظامی و جنگی، در اوج سرکوب و خفقان در مقیاسی کوچک اما رزمنده و بیاد ماندنی در شهر مهاباد روز جهانی کارگر برگزار شد. این حرکت اولیه در آن سالهای فشار و خفقان و سرکوب، نقشی بسیار جدی در زنده نگه داشتن این سنت کارگری داشت که فراموش نشدنی است. نمونه دیگری از مراسم های پرشکوه روز جهانی کارگر روز 11 اردیبهشت 1366 در سنندج بود. در این روز با اینکه جمهوری اسلامی از مدتها پیش خود را برای مقابله با تجمعات کارگری آماده کرده بود و با بسیج نیروهای سرکوبگر و راه اندازی تبلیغات جنگی، کنترل خیابانها، محاصره محلات کارگری و تفتیش بدنی وسیع، به میدان آمده بود و پیشاپیش اعلام کرده بود که هیچ مراسم مستقلی نباید برگزار شود، اما از روز قبل از 11 اردیبهشت کارگران و زحمتکشان سنندج دست به کار شدند و فراخوانهای مربوط به برگزاری مراسم این روز را در محلات کارگری وسیعا پخش کردند. سرانجام مراسمهای متعددی در “پاساژ عزتی، کارخانه پوشاک، کارخانه شاهو” و در میان کارگران “قناد” و خانوادههای کارگری بر پا نمودند.
قطعنامه اول مه سال 1366 کارگران سنندج، علاوه بر خواست به رسمیت شناختن روز کارگر و تعطیلی کار در این روز، خواستار حق تشکل و اعتصاب، 40 ساعت کار در هفته، دستمزد متناسب با افزایش تورم، ممنوعیت کار کودکان زیر 18 سال، توجه ویژه به زنان کارگر و چند خواست دیگر بود.
نمونه دیگری از مراسمهای پرشکوه و رزمندەای که در تاریخ مبارزات کارگری کارگران ایران با برجستگی ویژەای به ثبت رسیده است، برگزاری اول مه سال 1368 سنندج بود. در این روز اجتماع بزرگی از کارگران در سالن ورزشی تختی سنندج برپا شد. مراسم با سرود انترناسیونال آغاز و با سخنرانی پرشور کارگر کمونیست جانباخته “جمال چراغ ویسی” ادامه یافت. وی طی سخنرانی مبسوط خود، علاوه بر تشریح وضعیت دشوار زندگی و معیشت کارگران و زحمتکشان بر ضرورت اتحاد و همبستگی و لزوم ایجاد تشکلهای کارگری و استحکام صفوف مبارزه علیه نظام سرمایهداری و شرایط نابرابر موجود در جامعه تاکید داشت. جلوههای باشکوه برگزاری مراسم های اول ماه مه سال 1368 در سنندج هیچگاه از یادها نخواهد رفت. شعله مراسمهای روز جهانی کارگر از آن پس در شهر سنندج هرگز خاموش نشد و با گذشت زمان هر سال سنتهای نوینی از خود به جای گذاشت.
کارگران و فعالین کارگری در شهر سقز نیز همواره از جمله پیشروان جنبش کارگری در برگزاری مراسمهای روز جهانی کارگر بودهاند. در سالهای 1369، 1370 و 1371 شاهد نمونههای جسورانهای از برگزاری مراسم کارگری بودهایم. پرشورترین نمونه آنرا در سال 1383 برگزار گردید. طی چند دهه گذشته فعالین کارگری در این شهر زندان و شکنجه و تهدیدهای رژیم را به جان خریدەاند، اما هرگز نگذاشته اند که پرچم این روز تاریخی به عنوان نماد همبستگی طبقه کارگر بر زمین بماند.
این سنت از جانب کارگران پیشرو و خانوادههایشان هر ساله و در بیشتر شهرهای کردستان در کرمانشاه، اشنویه، بوکان، مریوان، بانه، کامیاران، دیواندره، ربط و سردشت، به اشکال مختلف از راهپیمائی خیابانی گرفته تا گردهمایی در داخل شهر و گاهی تجمع در بیرون شهرها، حفظ شده است. فعالین کارگری در این مناسبت از دیوار خفقان و سرکوب رژیم عبور کرده و هر ساله با شور و حرارت به استقبال روز جهانی خود رفتهاند.
این سنتها و وجود فعالان و کارگران پیشرو، این امید را تقویت میکند که امسال نیز علیرغم هر مانعی، توده کارگران از برگزاری گرامیداشت این روز تاریخی غافل نخواهند ماند و با هر آنچه که در توان داشته باشند مراسم روز جهانی خود را برپا خواهند کرد.
