بیست و سوم ژوئن، برابر با دوم تیرماه، روز جهانی خدمات عمومی در تقویم سازمان ملل متحد است. این روز فرصتی مناسب برای بازاندیشی در وضعیت خدمات عمومی در کشورها و ارزیابی عملکرد نهادهای دولتی در این زمینه است. این روز که از سال ۲۰۰۳ هر ساله به طور رسمی برگزار می‌شود.
خدمات عمومی مؤثر و کارآمد، ستون فقرات هر جامعه مدرن محسوب می‌شوند. این خدمات نه تنها نیازهای اساسی شهروندان را برآورده می‌کنند، بلکه در تحقق عدالت اجتماعی، کاهش نابرابری‌ها، نقش کلیدی دارند. همچنین، کیفیت خدمات عمومی یکی از شاخص‌های مهم توسعه انسانی و مشروعیت سیاسی حکومت‌ها به شمار می‌رود.
خدمات عمومی شامل تمام اموری است که دولت‌ها برای تأمین نیازهای اساسی شهروندان ارائه می‌دهند، از جمله آموزش، بهداشت، حمل و نقل، امنیت و غیره. این خدمات نه تنها به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک می‌کنند بلکه نقش مهمی در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها دارند.
ایران تحت حاکمیت جمهوری اسلامی دارای یکی از بدترین کارنامه‌ها در این زمینه در سطح جهانی است. در کشوری که بر دریایی از ثروت‌های طبیعی قرار دارد انتظار می‌رود که در چهارچوب همین نظام سرمایه‌داری حاکم دارای کارنامه بهتری می‌بود. اما از رژیمی که تریلیون‌ها دلار صرف پروژه اتمی می‌کند و سپس همه آن یک شبه دود می‌شود و به هوا می‌رود، نمی‌توان انتظار داشت که خدمات عمومی تحت چنین حاکمیتی وضعیتی بهتر از این داشته باشد. علاوه بر بودجه اندکی که در مقایسه با بخش‌های نظامی و ابزارهای سرکوب و رواج خرافه، به خدمات عمومی اختصاص داده می‌شود، سطح نازل خدمات عمومی نشان می‌دهد که هزینه همین بودجه اندک هم چگونه به دست نظام فاسد اداری و نادانی و ناکارآمدی به گونه‌ای دیگر از بین می‌رود.
بعلاوه روند خصوصی‌سازی در دهه‌های اخیر در زمینه‌های بسیار حساس نیز گسترش یافته است. از جمله: خدمات درمانی و مراقبت‌های پزشکی، بیمارستان‌ها، مراکز نگهداری سالمندان، زندان‌ها، مراکز نگهداری از جوانان بزهکار، دانشگاه‌ها و آموزش و پرورش کودکان که شامل این روند خصوصی‌سازی شده‌اند. این سیاست را می‌توان به عنوان دلیل دیگری از نابسامانی در عرصه خدمات عمومی ذکر کرد.
خدمات عمومی با کیفیت، حق اساسی هر شهروندی است و تأمین آن وظیفه اصلی دولت‌ها محسوب می‌شود. اما در سیستمی که اقتصاد ورشکسته‌اش نیاز به تاراج اموال عمومی تحت عنوان خصوصی‌سازی و تحمیل ریاضت اقتصادی بر پایه اقتصاد نئولیبرالی بر مردم دارد، چگونه می‌توان از خدمات اجتماعی کارا سخن گفت. طبق تحقیقات انجام شده تنگدستان بسیاری به دلیل محرومیت از بیمه درمانی و یا حتی داشتن دفترچه‌های بی‌خاصیت بیمه با امراض ساخته و پا به پزشک، مراکز درمانی و یا بیمارستان‌ها نمی‌گذارند. نتیجه این کار مرگ توأم با رنج ناشی از تعمیق بیماری می‌باشد. البته موارد تکان‌دهنده‌ای نیز گزارش شده که بیمارستان‌ها از پذیرفتن بیماران فقیر و به‌ویژه کودکان بیمار خانواده‌های کم‌درآمد خودداری کرده و موجبات مرگ آن‌ها را فراهم کرده‌اند.
اما خدمات عمومی در عین حال رابطه مستقیمی با فقر در جامعه دارد. برای مثال در زمینه بهداشت و درمان برای تأمین عدالت سلامت باید به مبارزه با فقر در حوزه بهداشت و سلامت اولویت بخشید. زیرا سلامت مقدمتاً با پیشگیری از بیمار شدن تأمین می‌شود. پیشگیری نیز احتیاج به تأمین غذای کافی و سالم، ترویج اطلاعات مربوط به تغذیه با کیفیت و آموزش چگونه سالم زیستن، داشتن فراغت خاطر، ورزش روزانه و موارد متعدد دیگر جهت ساکنان کشور دارد. اما در نظام تا دندان فاسد رژیم که ۷۰ درصد شهروندان آن در زیر خط فقر مطلق و نسبی به سر می‌برند، در حالی‌که بخش عمده‌ای از خدمات عمومی به بخش خصوصی واگذار شده است، طبیعی است که به همین نسبت هم اکثریت مردم از خدمات عمومی محروم گردند.
باید در یک برنامه بر ضرورت خدمات عمومی رایگان و مناسب برای کلیه افراد ساکن کشور تأکید شود. در چین برنامه‌ای، خدمات برای کلیه افراد ساکن کشور مد نظر است و نه فقط شهروندان شناسنامه‌دار ایرانی. این مطالبه شامل حال مهاجران افغان، کودکان و بزرگسالان بدون شناسنامه و همه کسانی می‌شود که ساکن جغرافیای ایران هستند. در ضمن این مطالبه خواهان انحلال بخش خصوصی در کلیه زمینه‌های خدماتی اعم از آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، امور بازنشستگان و سالخوردگان و غیره است.
سرمایه‌داران و دولت حامی آن‌ها به چیزی جز ثروت‌اندوزی نمی‌اندیشند. آن‌ها نمی‌خواهند هزینه خدمات عمومی را بپردازند. تا زمانی‌که خروش انقلاب مردم کارگر و زحمتکش و ستم‌دیده بساط رژیم جمهوری اسلامی را درهم نپیچیده است، این خود مردم هستند که باید به فکر خویش باشند و با اتکا به مبارزات متشکل خود دولت را وادار به عمل کردن به تعهدات خود در زمینه خدمات عمومی بنمایند.
