امروز یک‌شنبه سیزدهم آبان‌ماه، روز دانش‌آموز است، که پیشینه آن به ماه‌های آخر حکومت پهلوی برمی‌گردد. اما سیزده آبان در دوره حکومت جمهوری اسلامی مناسبت‌های دیگری هم یافته است، که همگی نام دانش‌آموز را بر خود دارند. اما تفاوت میان مناسبت‌هایی که به نام روز دانش‌آموز در روز سیزدهم آبان برگزار می‌شوند، در واقع تفاوت میان صف انقلاب و ضدانقلاب در ایران است.
مناسبت اول: روز سیزدهمث آبان‌ماه سال ۱۳۵۷ و در آستانه پیروزی مبارزات توده‌ای مردم علیه رژیم شاه، شماری از دانش‌آموزان به روال معمول آن دوران در محوطه دانشگاه تهران گرد هم آمدند و همراه و همگام با دانشجویان تظاهرات کردند؛ نیروهای حکومت نظامیِ دولتِ “شریف امامی” به سوی آنان تیراندازی نمودند و در جریان این واقعه تعداد زیادی از دانش‌آموزان جان خود را از دست دادند. دولت شریف امامی که کشتارخونین هفدهم شهریورماه همان سال در میدان ژاله تهران را هم در پرونده داشت، یک روز بعد از کشتار دانش‌آموزان در دانشگاه تهران سقوط کرد. بعد از واقعه خونین سیزدهم آبان‌ماه سال ۱۳۵۷، این روز به عنوان “روز دانش‌آموز” نامیده شد.
مناسبت دوم: یک سال بعد از فاجعه خونین دانشگاه تهران، درست در چنین روزی در اقدامی سازمان‌یافته توسط حزب‌اللهی‌های طرفدار خمینی، سفارت آمریکا در تهران به اشغال در آمد و ۵۲ دیپلمات و کارمند سفارت را به گروگان گرفتند. سازماندهندگان نمایش فریب‌کارانه اشغال سفارت آمریکا، با آن اقدام خود که نزدیک به یکسال و نیم به طول انجامید، سفارت اشغال شده آمریکا را به مرکز اعلام سیاست‌های حاکمیت ضدانقلابی سران رژیم تبدیل کردند. اشغال سفارت آمریکا که اساساً به فرمان خمینی صورت پذیرفته بود، از آن‌جایی‌که نقش مهمی در عقب نشاندن جریانات چپ و رادیکال و سرکوب انقلاب داشت، خمینی آن را “انقلاب دوم” نام نهاد؛ اما انقلاب دوم چیزی جز ادامه سرکوب انقلابِ آزادی‌خواهانهِ مردم ایران به وسیله ارتجاع اسلامیِ حاکم نبود. شعار “مرگ بر آمریکا” که از آن روز به بعد با شدت و حِدت بیشتری از جانب حزب‌اللهی‌ها و طیف طرفداران خمینی سر داده می‌شد، به پوششی برای سرکوب هر صدای مخالفی تبدیل گردید. از آن روز به بعد دار و دسته‌های تحریک شده حزب‌اللهی به جان کمونیست‌ها و هر صدای آزادی‌خواه و سکولاری که شنیده می‌شد افتادند و زدند و گرفتند و کشتند. این رویداد آغاز سرکوب انقلاب آزادی‌خواهانه مردم به وسیله ارتجاع حاکم بود. انقلابی که رژیم شاه نتوانسته بود آن را سرکوب کند بعد از رویداد اشغال سفارت، سرکوب آن با قساوت بیشتری توسط رژیم تازه به قدرت رسیده دنبال شد. بسیاری از سازماندهندگان آن دورانِ اشغال سفارت آمریکا، بعدها در صف بنیان‌گذاران سپاه پاسداران و دستگاه‌های اطلاعاتی رژیم و شکنجه‌گران و زندانبانان جای گرفتند.
مناسبت سوم: در سیزدهم آبان‌ماه سال ۱۳۸۸ که حدود پنج ماه از اعلام نتایج دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری می‌گذشت، در گرامی‌داشت روز دانش‌آموز، تظاهرات عظیمی به راه افتاد که در واقع اعتراضی علیه رژیم جمهوری اسلامی و به قدرت رسیدن احمدی‌نژاد از طریق یک تقلب گسترده انتخاباتی بود. اگر چه رهبرانِ جریانِ اپوزیسیونِ رانده شده از قدرت تلاش می‌کردند که جوانان را از هرگونه حرکتی علیه کلیت رژیم اسلامی بر حذر دارند، اما جوانان با شعار: “مرگ بر دیکتاتور” ابتکار عمل و هدایت این تظاهرات را در دست گرفتند.
مناسبت چهارم روز بسیج دانش‌آموزی: این روز را جمهوری اسلامی به یاد یک کودک قربانی به نام “حسین فهمیده” نام‌گذاری کرده است. فرماندهان رژیم اسلامی در روز هشتم آبان‌ماە ۱۳۵۹، این کودک دانش‌آموز را طی یک عملیات انتحاری، با نارنجک‌های بسته به کمر، زیر تانک‌های عراقی فرستادند. این کودک معصوم، که به هنگام تکه‌تکه شدنش در کوت شیخ، در آن سوی شط خرمشهر، فقط ۱۳ سال داشت، پیش قراول ۳۶ هزار کودک دانش آموزی شد که بعداً توسط سران جنایت‌کار جمهوری اسلامی به عنوان پاک‌کنندگان میادین مین و در عملیات‌های مشابه در جنگ ایران و عراق قربانی شدند. در برابر تلاش‌های رژیم برای گسترش سازمان بسیج دانش‌آموزی و بکارگرفتن آن به منظور پلیسی کردن محیط‌های آموزشی، امروز به همت دانش‌آموزان پیشرو و مبارز و به یاری معلمان آزادی‌خواه، از پروژه بسیج دانش‌آموزی چیزی بیش از یک تشکیلات فرمال برای کشاندن دانش‌آموزان به نمایش‌های خیابانیِ دست پخت رژیم باقی نمانده است.
جمهوری اسلامی طی ۴۶ سال گذشته برای متحقق ساختن اهداف و پروژه های خود در میان دانش‌آموزان ایران، همواره در تلاش بوده با اجرای برنامه تفکیک جنسیتی در محیط‌های آموزشی، با تغییر مفاد متون کتب درسی و حذف برخی از دروس علوم انسانی در دانشگاه‌ها، با اعزام آخوند و پاسدار به مدارس، با پادگانی کردن مدارس و دانشگاه‌ها و با ایجاد انواع موانع اخلاقی، جوانان را به تمکین و سکوت و بی‌تحرکی وا دارد. اما جوانان ایران در دانشگاه‌ها و مدارس و بیرون از آن، با مبارزات پر شور خود، همواره یکی از سنگرهای مقاومت در برابر ارتجاع جمهوری اسلامی بوده‌اند. درخشان‌ترین عرصه حضور پرشور دانش‌آموزان را در صفوف انقلاب ژینا شاهد بودیم. در جریان این انقلاب تاکنون ده‌ها نوجوان دانش‌آموز دختر و پسر در مقابل ارتجاع حاکم سینه سپر کردند و جان باختند و صدها تن زخمی شدند، هزاران تن به زندان افتادند و شکنجه شدند. تازه‌ترین قربانی این جنایت میترا گراوند بود که به خاطر به دور افکندن حجاب اجباری طعمه خفاشان رژیم شد و به قتل رسید. گویی همه این جنایات کافی نبودند، مطابق یک برنامه طراحی شده برای مرعوب کردن دانش‌آموزان به مسموم کردن دختران دانش‌آموز در صدها مدرسه ایران پرداختند. اما هیچ‌کدام از این اقدامات جنایتکارانه ره به جایی نبرده‌اند و مقاومت جوانان ایران در برابر راه و روشی که رژیم اسلامی می‌خواهد به مردم ایران تحمیل کند، هم‌چنان پایدار و پیشرو است. در ماورای تلاش‌های رژیم اسلامی برای مصادره مناسبت روز دانش‌آموز، سیزده آبان برای دانش‌آموزان و دانشجویان مبارز، یادآور جانبازی عزیزانی است که در برابر هر دو ارتجاع اسلامی و سلطنتی سینه سپر کردند و دوش به دوش کارگران و زحمتکشان علیه ارتجاع حاکم و برای کسب آزادی جان‌فشانی کرده‌اند.
